مبانی فلسفی ایمان به غیب- گفتار دهم
بدست Arash Naraghi • 30 دسامبر 2023 • دسته: ویدئوها٬ سخنرانيها - الهیات٬ سخنرانی ها- فلسفیمعاد به معنای مرگ و حیات دوباره است و لزوماً به معنای حیات جاودانه نیست و لذا باید از بحث جاودانگی متمایز شود. مفهوم معاد و جاودانگی هیچ یک لزوما مفاهیم دینی نیستند، یعنی می توان خدا ناباور بود و معاد و جاودانگی را ممکن دانست. معاد در ادیان ابراهیمی دو رکن دارد: یک- وقوع مرگ جسمانی کهوقفه ای در حیات فرد است، و پس از این وقفه، فرد دوباره به اذن خداوند به حیات بازمی گردد. دو- حیات اخروی، حیات همان شخص و متضمن بقای هویت شخصی اوست.
مفهوم معاد در مسیحیت و اسلام صرفا روحانی یا جسمانی نیست، روحانی-جسمانی است. ابن سینا به معاد روحانی اعتقاد داشت و ملاصدرا به معاد جسمانی(نه مادی) قائل بود. برخی از گذشتگان بر مبنای شبهه امتناع اعاده معدوم و شبهه آکل و مأکول معاد را محال قلمداد کرده اند. گروهی از مدرنیست های مسلمان بر مبنای طبیعت گرایی فیزیکالیستی معاد را انکار می کنند و تفسیری ناواقع گرایانه از آن ارائه بدست می دهند تا آنجا که برخی معاد را زاده تخیلات پیامبر می دانند.
امکان معاد (خصوصا معاد جسمانی)در گرو نظریه ما در خصوص ماهیت هویت شخصی انسان است. آیا هویت شخصی فرد پس از مرگ او به بقای خود ادامه می دهد؟ فیزیکالیست ها میان بدن و هویت شخصی رابطه اینهمانی برقرار می کنند و لذا بر این مبنا معاد را ناممکن می دانند. اما موضع طبیعت گرای فیزیکالیستی در خصوص هویت شخصی دارای اشکالات فلسفی بسیاری است. این اشکالات در این جلسه مطرح شده اند.