پروژه ی اصلاح دینی و پروژه ی دین سازی باور و ایمان به عالم غیب هسته مرکزی ادیان ابراهیمی است. اما وجود عالم غیب در دوران سیطره طبیعت گرایی فیزیکالیستی مورد تردید قرار گرفته است و حتّی برخی از نواندیشان مسلمان هم متأثر از این گفتمان وجود واقعی و عینی عالم غیب را به […]
آیا خداوند آفریننده جهنم است و آیا جهنم ابدی با عدالت و رحمت الهی منافات دارد؟ خدای رحمان و رحیم و عادل ادیان ابراهیمی چگونه برای جرائم یا گناهان محدود دنیوی مجازات های نامحدود و ابدی تعیین کرده است؟ در پاسخ به این پرسش دو نظریه الف- مجازات الهی و ب- نظریه تکوینی ارائه شده […]
آیا بهشت ابدی ملال آور نیست؟ چه بسا کسانی ادعا کنند که جاودانگی در دوزخ با رحمت و عدالت الهی منافات دارد، چرا که میان جرم محدود انسانها و مجازات نامحدود آنها در دوزخ تناسب برقرار نیست. اما جاودانگی در بهشت با این مشکل روبرو نیست، زیرا که جاودانگی در بهشت عین جود و کرم […]
مبانی اخلاقی ایده بهشت واقع گرایی اخلاقی متافیزیکی و معرفت شناختی موید ساختار اخلاقی جهان و شیب جهان به سمت نیکی هاست. کشف حقیقت اخلاقی دلیلی برای انجام کارهای شایسته در اختیار انسان قرار می دهد، و به این اعتبار انسان را به سوی نیکی ها می راند. به دلیل این شیب موافق است که […]
مبانی فلسفی ایمان به غیب، رئالیسم اخلاقی و وجود بهشت، پاسخ به انتقادهای متافیزیکی و معرفت شناختی نسبت به واقع گرایی اخلاقی
بحث درباره رئالیسم اخلاقی به عنوان یکی از مبانی متافیزیکی باور به وجود بهشت و جهنم.
مبانی اخلاقی ایده ی بهشت پس از نشان دادن معقولیت متافیزیکی معاد جسمانی، نوبت به بحث رستگاری، بهشت و دوزخ می رسد. حیات جاودانه پس از رستاخیز، دو مسئله مهم پیش می آورد: الف- جاودانگی بهشت آدمیان را با مشکل زندگی ملال آور روبرو می سازد و لطف بهشت را از آن می گیرد. ب- […]
ابتدا نظریه ی فیزیکالیستی هویت شخصی بر مبنای اینهمانی بدنی فرد، با انتقادهای پیتر اونگر و جان لاک رد می شود. آنگاه نظریه هویت شخصی براساس اینهمانی فرد با روح (در چارچوب ثنویت جوهری افلاطونی و دکارتی) مورد بررسی قرار می گیرد. نراقی نهایتا هویت شخصی را بر مبنای مدل تن-روان تبیین می کند. در […]
معاد به معنای مرگ و حیات دوباره است و لزوماً به معنای حیات جاودانه نیست و لذا باید از بحث جاودانگی متمایز شود. مفهوم معاد و جاودانگی هیچ یک لزوما مفاهیم دینی نیستند، یعنی می توان خدا ناباور بود و معاد و جاودانگی را ممکن دانست. معاد در ادیان ابراهیمی دو رکن دارد: یک- وقوع […]
اگر خدای متشخص ای وجود داشته باشد که در جهان با نقض قوانین طبیعی دخالت می کند(معجزه)، معجزات را نه براساس علیت ایجادی تولیدی، بلکه براساس علیت اتکایی (قائمیت) و علیت غایی(تبیین شخصی) باید توضیح داد. نفی طبیعت گرایی متافیزیکی حداکثری و حداقلی و پیش فرض های متافیزیکی طبیعت گرایی روش شناختی، راهگشای امکان پذیری […]
مدرنیست های مسلمان بر مبنای «طبیعت گرایی متافیزیکی حداکثری» یا «طبیعت گرایی متافیزیکی حداقلی» یا وجود عالم غیب(خدای متشخص، بهشت و جهنم، معجزه، و…) را به کلی انکار می کنند و یا معتقدند که حتی اگر عالم غیبی هم وجود داشته باشد، موجودات این عالم هیچ دخالتی در جهان طبیعت ندارند. آموزه «طبیعت گرایی روش […]
به محض رها کردن متافیزیک فیزیکالیستی، همه عناصر لازم برای خدای متشخص به مثابه وجود دارای ذهن، اراده، آگاهی و نیت مندی (بر اساس پدیده شناسی هوسرل، آگاهی چیزی جز نیت مندی نیست) گشوده می شود. خدایی که استعلایی و قادر به ارتباط زبانی با آدمیان (وحی و دعا) است. آیا معجزات ممکن است؟ (پرسش […]
